Zasoby leśne
Rzeka Brda (zdjęcie: Mirosław Sobkowiak)
Las dębowy (zdjęcie: M. Leszczyński)
Las sosnowy zimą (zdjęcie: Dala Pieczulis-Leszczyńska)
Uprawa leśna (zdjęcie: Mirosław Sobkowiak)
JEZIORA MAŁE ŁOWNE I DUŻE ŁOWNE
Na terenie naszego nadleśnictwa przeważają siedliska borowe z dominacją sosny. Średni wiek lasów na naszym terenie to 62 lata, a przeciętna zasobność przekracza 280 m sześc./ha.
Nadleśnictwo Rytel zajmuje powierzchnię ponad 17,5 tys. ha i jest podzielone na dwa obręby: Klosnowo i Rytel, w skład których wchodzi 15 leśnictw. Średnia wielkość leśnictwa wynosi ok. 1 200 ha. Lesistość terenu położonego w zasięgu działania Nadleśnictwa Rytel (375 km kw.) wynosi 48,16% i jest zdecydowanie wyższa od średniej krajowej (29,6%). Lasy ochronne (m.in. wodochronne, glebochronne, lasy wokół miast) stanowią blisko 15% powierzchni lasów Nadleśnictwa Rytel. Na obszarze 55,26 ha znajdują się rezerwaty przyrody (Rezerwat Przyrody Małe Łowne w leśnictwie Kopernica oraz Rezerwat Przyrody Moczadło w leśnictwie Turowiec). Prawie 14 tys. ha (85% lasów) zajmują lasy gospodarcze.
Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna zwyczajna zajmująca przeszło 90% powierzchni leśnej. Wśród innych gatunków panujcych najliczniej występują drzewostanu z udziałem dębu, zajmujące 5% powierzchni, oraz buka (2,29%) i brzozy (1,32%).
W Nadleśnictwie Rytel dominują siedliska borowe i zajmują blisko 80% powierzchni leśnej. Wśród nich możemy wyróżnić bór mieszany świeży z udziałem 41,57%, bór świeży występujący na 37,78% powierzchni leśnej oraz siedliska borowe związane z większym uwilgotnieniem, tj. bór bagienny, bór mieszany wilgotny oraz bor mieszany bagienny, których łączny udział wynosi 0,29% i występują one na powierzchni 46,28 ha. Siedliska lasowe stanowią blisko 20%, z największym udziałem lasu mieszanego świeżego (17,46%). Bardzo nielicznie występują siedliska olsów (ols i ols jesionowy) a ich udział wynosi 0,41% powierzchni.
Skład gatunkowy upraw i młodników w I klasie wieku jest bardziej urozmaicony niż drzewostanów starszych, co związane jest z dostosowywaniem składu gatunkowego do potencjału siedlisk, szczególnie na powierzchniach odnawianych po klęsce wiatrołomów z 2017 roku.
Zapas drzewostanów Nadleśnictwa Rytel wg stanu na dzień 01.01.2020 r. oszacowany został na 2,645 mln m sześc., co w porównaniu z poprzednim okresem gospodarczym (2017-2019) stanowi spadek o blisko 1,795 mln m sześć. i jest bezpośrednio spowodowane wielkopowierzchniowymi uszkodzeniami i zniszczeniami drzewostanów w wyniku nawałnicy z sierpnia 2017 roku. Również z tego powodu obniżeniu uległ średni wiek drzewostanów i obecnie wynosi 59 lat (67 lat przed wystąpieniem klęski). Niszczycielska siła wiatru wpłynęła również na spadek przeciętnej zasobności na 1 ha powierzchni – wynosi ona obecnie 163 m sześc./ha (w obrębie Klosnowo 215 m sześc./ha, w obrębie Rytel 120 m sześc./ha), natomiast w poprzednim okresie gospodarczym wynosiła ona 275 m sześc./ha (w obrębie Klosnowo 246 m sześc./ha, w obrębie Rytel 300 m sześc./ha).
Asset Publisher
Lasy Państwowe na 28. Pikniku Naukowym: gdzie nauka spotyka naturę
Lasy Państwowe na 28. Pikniku Naukowym: gdzie nauka spotyka naturę
W sobotę, 10 maja 2025 roku, warszawski PGE Narodowy ponownie zamienił się w prawdziwe centrum naukowych odkryć, pasji i edukacyjnej zabawy. Tegoroczna, 28. edycja Pikniku Naukowego Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik odbyła się pod hasłem „Ale Kosmos!”. Wśród ponad 150 instytucji, które zaprezentowały swoje osiągnięcia i pomysły na popularyzację wiedzy, nie mogło zabraknąć Lasów Państwowych — obecnych z rozbudowanym, zielonym stoiskiem w Rodzinnej Strefie Nauki.
To właśnie pod numerem B29 odwiedzający mogli przenieść się z miejskiego zgiełku do świata leśnych tajemnic, edukacyjnych odkryć i fascynujących spotkań z przyrodą. Pracownicy nadleśnictw z terenu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu, przygotowali bogaty program atrakcji dla dzieci, młodzieży i dorosłych, łączący nowoczesne technologie z szacunkiem do tradycji leśnych.
Kosmiczna technologia... w służbie lasów
Jedną z głównych atrakcji, która przyciągała uwagę już z daleka, była możliwość odbycia wirtualnego lotu dronem nad lasem. Uczestnicy mogli spojrzeć na zadrzewienia z perspektywy ptaka i przekonać się, jak współczesne technologie — w tym bezzałogowe statki powietrzne — wspierają codzienną pracę leśników. Obraz na ekranach, komentarze specjalistów i możliwość zadawania pytań czyniły to doświadczenie nie tylko ciekawym, ale też pouczającym.
— Ludzie często nie zdają sobie sprawy, jak bardzo złożona i technologicznie zaawansowana potrafi być gospodarka leśna — mówił Konrad z Nadleśnictwa Rytel, prezentując sprzęt używany do monitoringu lasów i reagowania na zagrożenia. — Piknik Naukowy to świetna okazja, by to pokazać.
Budki lęgowe, mikroskopy i tajemnice ściółki
Nie zabrakło również atrakcji angażujących najmłodszych. Wielkim powodzeniem cieszyły się warsztaty z budowania budek lęgowych dla ptaków. Dzieci, pod okiem leśników i edukatorów, własnoręcznie tworzyły konstrukcje, które będzie można zawiesić w przydomowych ogródkach czy na drzewach w parkach. Podczas pracy dowiadywały się, jakie gatunki korzystają z takich schronień i jak wielką rolę pełnią w miejskim i wiejskim ekosystemie.
Kolejną fascynującą strefą była ta, w której zaglądano w mikrokosmos leśnej ściółki. Przy pomocy mikroskopów można było odkrywać życie owadów, pajęczaków i mikroorganizmów, które budują niewidzialny, ale niezwykle istotny fundament lasu. Dla wielu była to pierwsza okazja, by zobaczyć na własne oczy mieszkańców świata, który zazwyczaj umyka ludzkiej uwadze.
Leśnicy edukatorzy — rozmowy, opowieści i inspiracje
Warto podkreślić, że stoisko Lasów Państwowych to nie tylko atrakcje i zabawa, ale także rzetelna edukacja. Leśnicy opowiadali o swojej pracy, wyzwaniach związanych z ochroną bioróżnorodności, zagrożeniach wynikających z działalności człowieka i zmian klimatycznych. Rozmowy te często przeradzały się w inspirujące debaty, a dzieci wychodziły z nowymi marzeniami o zawodzie leśnika.
— Cieszy nas, że tak wiele osób chce dowiedzieć się, jak wygląda nasza codzienność. Edukacja przyrodnicza to dziś jeden z filarów naszej działalności — zaznaczała Amelia z Nadleśnictwa Osie.
Zielony przekaz dla przyszłości
Udział Lasów Państwowych w Pikniku Naukowym to przykład przemyślanej obecności instytucji publicznych w przestrzeni edukacyjnej. Prezentacja narzędzi, metod pracy i wiedzy przyrodniczej w formie dostępnej, rodzinnej i angażującej, buduje pozytywny wizerunek lasów jako dobra wspólnego i ważnego elementu środowiska.
Tysiące osób, które odwiedziły stoisko Lasów Państwowych, nie tylko wyniosły z niego garść wiedzy, ale też przekonanie, że przyroda — także ta kosmicznie bliska — może być źródłem fascynacji, refleksji i codziennego szacunku.
