Hodowla lasu

Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.

Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

 

Odnowienia możemy podzielić na odnowienia sztuczne, czyli sadzenie sadzonek lub wysiewanie nasion przez człowieka, oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion, oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dna lasu dochodziła odpowiednia ilość światła.

Kolejnym etapem hodowania drzewostanów jest pielęgnowanie upraw. Polega ono na wykaszaniu chwastów wśród drzewek. Równocześnie wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, które w zależności od wieku drzewostanu mają inny charakter i noszą inną nazwę: czyszczenia wczesne w okresie uprawy, czyszczenia późne w okresie młodnika, trzebieże wczesne w okresie dojrzewania drzewostanu oraz trzebieże późne w okresie dojrzałości drzewostanu.

Następną czynnością jest wprowadzanie sadzonek gatunków drzew i krzewów, które mogą stworzyć dolne warstwy drzewostanu, tzw. podszytu. Podszyt sadzony jest na siedliskach ubogich, gdzie z powodu niedoboru związków pokarmowych lub wody gatunki drzewiaste mają niewielką szansę wytworzenia dolnego piętra drzewostanu.

Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk.

Zasady hodowli lasu

Asset Publisher Asset Publisher

Back

Dziwne stosy w lesie

Dziwne stosy w lesie

Przechadzając się wiosną po lesie, niejednego zaciekawią zagadkowe konstrukcje z drewna.

Pierwsze miesiące nowego roku to pora, w której leśnicy wykazują szczególną ostrożność na zagrożenie ze strony owadów uszkadzających drzewa. Należą do nich między innymi chrząszcze z rodziny kornikowatych: Cetyniec większy Tomicus piniperda oraz Cetyniec mniejszy Tomicus minor, które wraz ze wzrostem temperatury stają się aktywne.

Skuteczną obroną przed ich nadmierną działalnością jest wykładanie  tzw. drzew pułapkowych. Ścięte drzewa, ułożone w stosy wydzielają w wiosennym słońcu intensywny zapach, który wabi owady.  W pierwszej kolejności, na pułapki wykorzystuje się tzw. złomy i wywroty - drzewa powalone np. przez silny wiatr.

Miejscem wyłożenia drzew pułapkowych są nasłonecznione fragmenty lasu, w którym spodziewamy się występowania cetyńców. Stosy pułapkowe są co pewien czas sprawdzane pod kątem ich zasiedlenia i stopnia rozwoju owadów. Monitoring pułapek jest kluczowy, gdyż w momencie ich maksymalnego zasiedlenia, ale jeszcze przed wylotem młodych chrząszczy, należy wywieźć je z lasu lub okorować.

Gdy następnym razem zobaczysz podobne stosy drewna w lesie, przyjrzyj się im uważniej. W miejscach gdzie wysypują się jasnobrązowe trocinki znajdują się korytarze cetyńców.

Tekst: Piotr Chybowski