Hodowla lasu
Drzewostan zagosporaowany rębnią gniazdową
Odnowienie naturalne sosny zwyczajnej (fot.: K. Szpak)
Prace odnowieniowe w Nadleśnictwie Rytel (Fot.: W. Wencel)
Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.
Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.
Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.
Odnowienia możemy podzielić na odnowienia sztuczne, czyli sadzenie sadzonek lub wysiewanie nasion przez człowieka, oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion, oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dna lasu dochodziła odpowiednia ilość światła.
Kolejnym etapem hodowania drzewostanów jest pielęgnowanie upraw. Polega ono na wykaszaniu chwastów wśród drzewek. Równocześnie wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, które w zależności od wieku drzewostanu mają inny charakter i noszą inną nazwę: czyszczenia wczesne w okresie uprawy, czyszczenia późne w okresie młodnika, trzebieże wczesne w okresie dojrzewania drzewostanu oraz trzebieże późne w okresie dojrzałości drzewostanu.
Następną czynnością jest wprowadzanie sadzonek gatunków drzew i krzewów, które mogą stworzyć dolne warstwy drzewostanu, tzw. podszytu. Podszyt sadzony jest na siedliskach ubogich, gdzie z powodu niedoboru związków pokarmowych lub wody gatunki drzewiaste mają niewielką szansę wytworzenia dolnego piętra drzewostanu.
Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk.
Asset Publisher
Ochrona starolasów – nasza odpowiedzialność za przyszłość lasów
Ochrona starolasów – nasza odpowiedzialność za przyszłość lasów
Lasy Państwowe podejmują kolejne kroki w kierunku ochrony najcenniejszych przyrodniczo terenów leśnych. W centrum naszych działań znajdują się dziś starolasy – obszary o wyjątkowej wartości ekologicznej i przyrodniczej, które stanowią kluczowe siedliska dla wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt.
Trwają intensywne prace nad procesem wyznaczania lasów pod szczególną ochroną. Dziś w Dyrekcji Generalnej odbyło się spotkanie kierownictwa Lasów Państwowych i zastępców dyrektorów regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych ds. zrównoważonej gospodarki leśnej w sprawie propozycji LP dotyczących wzmocnienia ochrony leśnych zasobów przyrodniczych i wyznaczenia starolasów.
Jesteśmy świadomi potrzeby wyznaczenia starolasów, braliśmy udział w tworzeniu europejskich wytycznych definiujących starolasy i lasy pierwotne. W tej chwili takie lasy są identyfikowane w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Ta forma będzie funkcjonowała w Europie na równi z rezerwatami przyrody.
- Nasze działania są wieloetapowe i prace trwają na wszystkich szczeblach organizacji; od wytypowania i preselekcji lasów spełniających kryteria poprzez weryfikację terenową. Precyzowanie wyznaczonych terenów to żmudny proces terenowy – komentuje Jerzy Fijas, z-ca dyrektora ds. zrównoważonej gospodarki leśnej.
W ramach naszej strategii planujemy ograniczyć lub całkowicie wyeliminować pozyskiwanie drewna na 17% zarządzanej przez nas powierzchni leśnej, co obejmuje ponad 1,2 mln hektarów. Szczególną uwagę poświęcamy właśnie dziś starolasom, które wymagają dodatkowej ochrony, aby zachować ich unikalny charakter i kluczową rolę w ekosystemie.
Dlaczego starolasy są tak ważne?
Dojrzałe, stabilne i zgodne z siedliskiem drzewostany są kluczowe dla zachowania różnorodności biologicznej, regulacji klimatu oraz zapewnienia siedlisk dla licznych gatunków roślin, zwierząt i grzybów. Dlatego szczegółowo weryfikujemy w terenie wszystkie wskazane obszary, aby zapewnić ich optymalną ochronę.
Zachęcamy do śledzenia naszych działań i dzielenia się opiniami.
W dobie zmian klimatu ochrona starolasów to wspólna odpowiedzialność za przyszłość lasów Europy.
