OBIEKTY EDUKACYJNE
Na terenie naszego nadleśnictwa znajdują się trzy obiekty, w których prowadzona jest działalność edukacyjna. Są to wieża widokowa w leśnictwie Młynki, Wyłuszczarnia Nasion w Klosnowie oraz wytyczona w jej sąsiedztwie ścieżka edukacyjna.
W Nadleśnictwie Rytel działalność edukacyjna prowadzona jest głównie w Izbie Edukacyjnej w Klosnowie, niemniej posiadamy w swojej ofercie unikatowe i ciekawe miejsca, które zasługują na uwagę.
Punkt edukacyjny z wieżą widokową w leśnictwie Młynki
Punkt ten usytuowany jest przy drodze krajowej nr 22, w okolicy skrzyżowania z drogą prowadzącą do siedziby Nadleśnictwa Rytel, dalej w kierunku miejscowości Zapora. Z wieży widokowej znajdującej się na wysokości około 135 m n.p.m. można zobaczyć ogrom zniszczeń dokonanych przez nawałnicę z 11/12 sierpnia 2017 roku. Naprzeciwko wieży, po drugiej stronie drogi krajowej, leśnicy pozostawili obszar ok. 1 ha z nieuprzątniętym drzewostanem, dzięki czemu możliwe będzie obserwowanie przebiegu naturalnej regeneracji lasu po wystąpieniu szkód od wiatru. Przy obiekcie znajduje się miejsce postoju pojazdów oraz tablice edukacyjne informujące o skutkach klęski 100-lecia, udostępnianiu obszarów leśnych po nawałnicy i perspektywach przywrócenia lasu na tym terenie. Obiekt jest dostępny dla zwiedzających przez cały rok.
Wyłuszczarnia Nasion w Klosnowie
Jest to ciekawy obiekt architektoniczny, w którym zachowały się ponadstuletnie urządzenia służące do wyłuszczania nasion z szyszek drzew leśnych. Wielokondygnacyjny budynek wyłuszczarni wybudowany został w 1913 roku przez Niemców. Jest to też największy taki obiekt w Europie. Ze względu na prace remontowe, aż do odwołania, wyłuszczarnia jest udostępniona do zwiedzania tylko z zewnątrz.
Izba Edukacyjna w Klosnowie
Izba Edukacyjna w Klosnowie znajduje się w budynku wyłuszczarni, gdzie prowadzone są zajęcia edukacyjne. Pełna oferta zajęć edukacyjnych prowadzonych w Nadleśnictwie Rytel dostępna jest w zakładce OFERTA EDUKACYJNA.
Na terenie Nadleśnictwa Rytel znajdują się dwie wiaty z przeznaczeniem na ognisko. Pierwsza znajduje się przy Wyłuszczarni Nasion w Klosnowie, druga naprzeciwko ośrodka wypoczynkowego Mikomania w leśnictwie Funka. Z obu wiat można korzystać we własnym zakresie, po wcześniejszym zarezerwowaniu terminu u pracownika Nadleśnictwa Rytel prowadzącego sprawy z zakresu edukacji leśnej - numery telefonów i adresy e-mail w zakładce Kontakt/Nadleśnictwo.
Asset Publisher
Zielona gałązka pamięci
Zielona gałązka pamięci
Początek listopada to czas zadumy, refleksji i rozmyślań nad rzeczami ostatecznymi, co wiąże się z obchodzonym 1 listopada dniem Wszystkich Świętych oraz Dniem Zadusznym. Przy tej okazji odwiedzamy cmentarze, kupujemy kwiaty i zapalamy znicze na grobach naszych bliskich. W tym okresie pochylamy się również nad opuszczonymi mogiłami i zostawiamy na nich światełko pamięci.
Warto zwrócić uwagę, że w leśnych ostępach można odnaleźć miejsca pochówku będące niemymi świadkami historii, która przetoczyła się przez lasy. Oprócz pojedynczych grobów, w lasach znajdują się również zabytkowe cmentarze – obiekty cenne historycznie i kulturowo.
Na gruntach w zarządzie Nadleśnictwa Rytel położone są dwa tego typu obiekty, zaliczone do kategorii VI HCVF jako lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności. Jednym z takich obiektów jest pochodzący z XIX wieku cmentarz ewangelicki znajdujący przy leśnej drodze prowadzącej do leśniczówki Kopernica. Cmentarz został założony na planie czworoboku zbliżonego do trapezu, z zielenią wzdłuż granic cmentarza. Mogiły w układzie rzędowym na osi północno-południowej. Zachowane obrzeża i relikty nagrobków (opis pochodzący z tablicy informacyjnej opracowanej przez GOK w Chojnicach).
Drugi z cmentarzy zlokalizowany jest na terenie leśnictwa Kosowa Niwa i został założony ok. 1780 roku. Jest on pamiątką po luterańskich i ewangelickich właścicielach Wysockiego Młyna. Zachowały się na nim ledwo widoczne zarysy grobów oraz dwie kamienne stele, już bez tablic, z których jedna oznacza miejsce pogrzebania Amandy i Adolfa Büttnerów – dawnych właścicieli młyna. Do 1945 roku za wspomnianą stelą znajdowało się piękne, kute, metalowe ogrodzenie wyznaczające czworobok z innymi mogiłami. Na jednym z grobów zawieruchy dziejowe przetrwała tablica w formie rozłożonej księgi upamiętniająca zmarłą Annę Dorotę Wagner (opis pochodzi z książki Jerzego Szwankowskiego "Raciąż i okolice dla każdego").
Niestety, historia nie oszczędziła tych miejsc – żeliwne krzyże padły łupem zbieraczy złomu a tablice nagrobne w większości zostały zdewastowane. Dzięki wspólnym staraniom leśników, lokalnych działaczy społecznych i instytucji, powoli przywracana jest tym miejscom pamięć. Tradycyjnie co roku, z okazji święta Wszystkich Świętych porządkujemy teren cmentarzy i zostawiamy zieloną gałązkę pamięci. Chociaż nie znamy tożsamości osób tam spoczywających, to czujemy się odpowiedzialni za utrzymanie tych niezwykłych miejsc, będących ważnym świadectwem naszego dziedzictwa kulturowego.
Historyczne mapy i opisy wskazują, że na terenie dzisiejszego Nadleśnictwa Rytel znajdowały się jeszcze przynajmniej dwa cmentarze. Jeden z nich funkcjonował na terenie dawnego majątku Rosole (Rotzollen) w leśnictwie Kopernica, natomiast w leśnictwie Turowiec, na uboczu drogi wojewódzkiej nr 235 istniał cmentarz epidemiczny datowany na 1 poł. XIX w.