Hodowla lasu
Drzewostan zagosporaowany rębnią gniazdową
Odnowienie naturalne sosny zwyczajnej (fot.: K. Szpak)
Prace odnowieniowe w Nadleśnictwie Rytel (Fot.: W. Wencel)
Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.
Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.
Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.
Odnowienia możemy podzielić na odnowienia sztuczne, czyli sadzenie sadzonek lub wysiewanie nasion przez człowieka, oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion, oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dna lasu dochodziła odpowiednia ilość światła.
Kolejnym etapem hodowania drzewostanów jest pielęgnowanie upraw. Polega ono na wykaszaniu chwastów wśród drzewek. Równocześnie wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, które w zależności od wieku drzewostanu mają inny charakter i noszą inną nazwę: czyszczenia wczesne w okresie uprawy, czyszczenia późne w okresie młodnika, trzebieże wczesne w okresie dojrzewania drzewostanu oraz trzebieże późne w okresie dojrzałości drzewostanu.
Następną czynnością jest wprowadzanie sadzonek gatunków drzew i krzewów, które mogą stworzyć dolne warstwy drzewostanu, tzw. podszytu. Podszyt sadzony jest na siedliskach ubogich, gdzie z powodu niedoboru związków pokarmowych lub wody gatunki drzewiaste mają niewielką szansę wytworzenia dolnego piętra drzewostanu.
Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk.
Najnowsze aktualności
Wakacyjna rekreacja czy dewastacja?
Wakacyjna rekreacja czy dewastacja?
Pozostałości "dzikiego" ogniska (fot.: W. Wencel)
Porozrzucane w lesie butelki i śmieci - ślady dobrej zabawy i brak szacunku do przyrody (fot.: W. Wencel)
fot.: W. Wencel
Społeczny apel o nieśmiecenie w lesie (fot.: W. Wencel)
Wakacje to trudny czas zarówno dla lasu, jak i dla nas leśników. Spora liczba osób korzysta z dobrodziejstw przyrody w sposób szczególny. Nagminną praktyką jest wjeżdżanie quadami, motocyklami crossowymi, gdzie się tylko da, a im są głośniejsze i silniejsze, tym chętniej w najtrudniejszy i najdzikszy teren. Dokumentnie penetrowane są brzegi zbiorników wodnych, a co ciekawsze miejsca widokowe, czy kąpielowe zapełniają się w przerażającym tempie śmieciami, świadectwami alkoholowych libacji i ogniskowych szaleństw.
Nasze interwencje wobec osób w tak szczególny sposób spędzających wakacyjny czas, trafiają natomiast często na bezczelność, arogancję, ignorancję z ich strony, a próby perswazji, skłonienia do refleksji i zmiany zachowania, wzbudzają reakcje zgoła odwrotne. Na tym tle szersze społeczne udostępnianie lasów wydaje się kierunkiem… no właśnie, czy odpowiednim? A może postulujący o ich tworzenie winni więcej uwagi poświęcać na społeczny monitoring, kontrolę, interwencje i zadbanie o prządek i kulturę zachowania korzystających?
Są sygnały, że może coś w tej materii się dzieje, jak choćby apel o nieśmiecenie na wydanej i wywieszonej społecznie publikacji – patrz zdjęcie. Może jest on trochę dosadny i prowokacyjny, ale z pewnością nie mija się z prawdą.
