OBIEKTY EDUKACYJNE
Budynek Wyłuszczarni Nasion w Klosnowie (fot. E. Szpak)
Wiata edukacyjna w Klosnowie (fot.: E. Szpak)
Na terenie naszego nadleśnictwa znajdują się trzy obiekty, w których prowadzona jest działalność edukacyjna. Są to wieża widokowa w leśnictwie Młynki, Wyłuszczarnia Nasion w Klosnowie oraz wytyczona w jej sąsiedztwie ścieżka edukacyjna.
W Nadleśnictwie Rytel działalność edukacyjna prowadzona jest głównie w Izbie Edukacyjnej w Klosnowie, niemniej posiadamy w swojej ofercie unikatowe i ciekawe miejsca, które zasługują na uwagę.
Punkt edukacyjny z wieżą widokową w leśnictwie Młynki
Punkt ten usytuowany jest przy drodze krajowej nr 22, w okolicy skrzyżowania z drogą prowadzącą do siedziby Nadleśnictwa Rytel, dalej w kierunku miejscowości Zapora. Z wieży widokowej znajdującej się na wysokości około 135 m n.p.m. można zobaczyć ogrom zniszczeń dokonanych przez nawałnicę z 11/12 sierpnia 2017 roku. Naprzeciwko wieży, po drugiej stronie drogi krajowej, leśnicy pozostawili obszar ok. 1 ha z nieuprzątniętym drzewostanem, dzięki czemu możliwe będzie obserwowanie przebiegu naturalnej regeneracji lasu po wystąpieniu szkód od wiatru. Przy obiekcie znajduje się miejsce postoju pojazdów oraz tablice edukacyjne informujące o skutkach klęski 100-lecia, udostępnianiu obszarów leśnych po nawałnicy i perspektywach przywrócenia lasu na tym terenie. Obiekt jest dostępny dla zwiedzających przez cały rok.
Wyłuszczarnia Nasion w Klosnowie
Jest to ciekawy obiekt architektoniczny, w którym zachowały się ponadstuletnie urządzenia służące do wyłuszczania nasion z szyszek drzew leśnych. Wielokondygnacyjny budynek wyłuszczarni wybudowany został w 1913 roku przez Niemców. Jest to też największy taki obiekt w Europie.
Obiekt wyłuszczarni nasion posiada udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami - od strony zachodniej wybudowano podjazd dla wózków inwalidzkich, umożliwiając w ten sposób korzystanie z sanitariatów i zwiedzanie części pomieszczen zlokalizowanych na parterze budynku wyłuszczarni. Ze względu na prace remontowe, aż do odwołania, wyłuszczarnia jest udostępniona do zwiedzania tylko z zewnątrz.
Izba Edukacyjna w Klosnowie
Izba Edukacyjna w Klosnowie znajduje się w budynku wyłuszczarni, gdzie prowadzone są zajęcia edukacyjne. Pełna oferta zajęć edukacyjnych prowadzonych w Nadleśnictwie Rytel dostępna jest w zakładce OFERTA EDUKACYJNA.
Na terenie Nadleśnictwa Rytel znajdują się dwie wiaty z przeznaczeniem na ognisko. Pierwsza znajduje się przy Wyłuszczarni Nasion w Klosnowie, druga naprzeciwko ośrodka wypoczynkowego Mikomania w leśnictwie Funka. Z obu wiat można korzystać we własnym zakresie, po wcześniejszym zarezerwowaniu terminu u pracownika Nadleśnictwa Rytel prowadzącego sprawy z zakresu edukacji leśnej - numery telefonów i adresy e-mail w zakładce Kontakt/Nadleśnictwo.
Najnowsze aktualności
Ślad węglowy Lasów Państwowych policzony
Ślad węglowy Lasów Państwowych policzony
Po raz pierwszy w historii swojego istnienia Lasy Państwowe obliczyły ilość emitowanych przez organizację gazów cieplarnianych. Wiedza ta pozwoli podjąć działania ograniczające emisje.
Inwentaryzacja, zrealizowana w ramach projektu rozwojowego Lasy Węglowe, objęła tzw. zakresy 1 i 2 raportowania śladu węglowego i obejmuje rok 2023 r. Zakres 1 obejmuje emisje bezpośrednie powstałe w wyniku spalania paliw w pojazdach, budynkach, urządzeniach i narzędziach, które są własnością Lasów Państwowych lub nad którymi sprawują one bezpośredni nadzór, a także emisje pochodzące z klimatyzacji. W zakres 2 wchodzą z kolei emisje pośrednie, które nie są wytwarzane na terenie organizacji, ale powstają w wyniku produkcji energii elektrycznej i ciepła przez Lasy Państwowe kupowanych i zużywanych.
Zgodnie z przeprowadzonymi kalkulacjami całkowity ślad węglowy Lasów Państwowych w roku 2023 wyniósł 65 440,2 ton CO2e (ekwiwalentu CO2 w ujęciu market-based). Określenie market-based oznacza, że jest to ilość emisji obliczona na podstawie wskaźnika emisyjności publikowanego przez konkretnego sprzedawcę energii. W ujęciu location-based (czyli na podstawie średniego wskaźnika emisyjności dla Polski, który przedstawia faktyczną wielkość emisji powstałych na terenie kraju, publikowanego przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami) ślad węglowy Lasów Państwowych w ubiegłym roku wyniósł 60 615,7 ton CO2e.
- Znajomość wielkości tych emisji oraz miejsc ich powstawania jest kluczowa dla podjęcia działań, które pozwolą je zredukować, a tym samym zmniejszyć niekorzystny wpływ na klimat – mówi Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych. – Choć nie mamy obowiązku raportowania emisji wytwarzanych gazów cieplarnianych, to powinniśmy wprowadzać najlepsze praktyki, nie tylko w gospodarce leśnej czy ochronie przyrody, lecz także w innych obszarach naszej działalności.
Z których źródeł pochodzi najwięcej emisji gazów cieplarnianych w Lasach Państwowych? W zakresie pierwszym (emisji bezpośrednich) – są to paliwa transportowe; w zakresie drugim (emisji pośrednich) – energia elektryczna. Pod względem obszarów powstawania emisji – za ich największą część odpowiadają nieruchomości (ponad 71%). Pojazdy, drugie w kolejności, są źródłem 28% emisji gazów cieplarnianych. Narzędzia i maszyny specjalistyczne odpowiadały za ok. 1% zeszłorocznych emisji, co jest wartością nieznaczącą przy obecnej strukturze emisji, jednak jest to też źródło, które będzie monitorowane w kolejnych latach.
Wyniki pierwszego raportu nt. śladu węglowego LP wskazują, że - aby ograniczyć emisje – Lasy Państwowe muszą w pierwszej kolejności skupić się na poprawie efektywności energetycznej budynków oraz wymianie pojazdów na niskoemisyjne.
Lasy Państwowe wiele inicjatyw dekarbonizacyjnych już podjęły i prowadzą konsekwentnie od kilku lat m.in. w ramach projektów rozwojowych: Podnoszenie Efektywności Energetycznej Budynków w PGL LP oraz Las Energii. Są wśród nich m.in.:
- proces audytowania energetycznego budynków w celu identyfikacji działań poprawiających ich efektywność energetyczną, które będą mogły być wdrożone w LP.
- Produkcja energii z OZE we własnych instalacjach, głównie fotowoltaicznych. W ten sposób wyprodukowaliśmy 6 461 MWh w 2023 r.
- Wykorzystanie pojazdów elektrycznych.
- Zakup zielonej energii od zewnętrznych dostawców. W 2023 r. zakupiliśmy 3 557 MWh zielonej energii.
- Automatyzacja zbierania danych i liczenia śladu węglowego wraz z ich zarządzaniem.
- Edukacja wewnętrzna – szkolenia dla pracowników LP, promocja dobrych praktyk m.in. w oszczędnym gospodarowaniu energią.
- Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne (emisje z tego działania są monitorowane i raportowane).
Lasy Państwowe jako główny dostawca drewna w Polsce muszą brać pod uwagę, że nie funkcjonują w gospodarczej i legislacyjnej próżni. Znacząca część odbiorców tego surowca już jest albo będzie w najbliższym czasie musiała ujawniać ślad węglowy swoich produktów, który powstał w trakcie ich wytworzenia. Bez informacji o śladzie węglowym od producenta surowca nie będą oni w stanie w pełni tego zrobić. Wymóg ten już teraz można porównać z potrzebą posiadania certyfikatów typu FSC/ PEFC.
Obecnie w Lasach Państwowych trwają przygotowania do rozszerzenia inwentaryzacji i obliczania śladu węglowego produktów LP w całym cyklu ich życia, czyli w tzw. zakresie „od kołyski do bramy”. Przeprowadzanie kalkulacji emisji gazów cieplarnianych planowane jest co roku.
Zbieranie danych do inwentaryzacji trwa kilka miesięcy i jest nie lada wyzwaniem, zważywszy na fakt, że w skład LP wchodzi blisko 500 jednostek o różnej charakterystyce energetycznej. W celu agregacji danych wykorzystano indywidualne narzędzie opracowane przez Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych we współpracy z Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych na potrzeby całej organizacji. Natomiast sam proces poprzedził cykl szkoleń dla pracowników LP odpowiedzialnych za wprowadzanie danych do aplikacji.
