Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, Zarządzeniem nr 39/2021 z dnia 9 czerwca 2021 roku, ustanowił 12 lipca oficjalnym "Dniem Leśnika" w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe. W kalendarzu 12 lipca jest dniem, w którym wspominamy patrona leśników - św. Jana Gwalberta. Przy tej okazji warto przypomnieć sylwetkę tego mało znanego świętego.

Jan Gwalbert (Giovanni Gualberto) był z pochodzenia Włochem, urodził się ok. 995 roku we Florencji w szlacheckiej rodzinie Visdominich. Moment zwrotny w życiu Jana Gwalberta wg podań nastąpił w pewien Wielki Piątek, kiedy postanowił pomścić śmierć zamordowanego starszego brata, Hugona. W momencie konfrontacji z zabójcą, gdy ten padł na kolana i błagał o litość, Jan Gwalbert odstąpił od zemsty, schował miecz, przebaczył zbrodniarzowi i sam podjął pokutę. Niedługo po tym zdarzeniu Jan Gwalbert zaczął gorliwie przestrzegać reguł chrześcijańskich i wstąpił do zakonu benedyktynów w klasztorze San Miniato we Florencji, skąd po kilku latach przeniósł się do klasztoru kamedułów w Camaldoli. Jakiś czas później, Jan Gwalbert rozpoczął życie pustelnicze i zaszył się na terenach leśnych w podflorenckiej miejscowości Vallombrosa, gdzie żyjąc zgodnie z benedyktyńską zasadą „ora et labora” (łac. módl się i pracuj), sadził lasy i oddawał się kontemplacji w zaciszu drzew. Tam też, z grupą współbraci zakonnych zbudował drewniany klasztor, który w 1039 roku został przemianowany na opactwo. Leśnictwo było głównym sektorem gospodarki opactwa – mnisi w założonym przez siebie lesie sadzili jodłę pospolitą z przeznaczeniem na sprzedaż głównie do stoczni.

Jan Gwalbert zmarł 12 lipca 1073 roku w klasztorze św. Michała Archanioła w Passignano koło Florencji i spoczął w podziemiach tamtejszego kościoła. W 1193 roku Jan Gwalbert został ogłoszony świętym przez papieża Celestyna III. Po kanonizacji, 10 października 1210 r. ciało świętego zostało przeniesione do kościoła górnego w Passignano, a ostatecznie 25 listopada 1580 r. do kaplicy usytuowanej w pobliżu ołtarza głównego.

W 1951 roku papież Pius XII ogłosił św. Jana Gwalberta patronem ludzi lasu i od tego czasu mówi się o nim jako patronie leśników. Co roku, 12 lipca mnisi z Vallombrosa wspominają założyciela opactwa i zapalają lampkę wotywną w poświęconej mu kaplicy.

Warto również wspomnieć, że opactwo w Vallombrosa w 1869 r. stało się siedzibą Królewskiego Instytutu Leśnictwa – pierwszej włoskiej szkoły leśnej. W 1914 r. szkoła została przeniesiona do Florencji, gdzie z czasem została przemianowana na Wydział Nauk Leśnych. W 1977 r. lasy otaczające opactwo stały się rezerwatem przyrody, a od 1992 r. i wraz z pobliskim lasem Sant'Antonio stanowią specjalny obszar ochrony w ramach europejskiej sieci Natura 2000. Historia lasu Vallombrosa jest ściśle związana z historią mnichów benedyktynów i postacią świętego Jana Gwalberta, patrona leśników.

W 2005 roku, na terenie parku-arboretum Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie, poświęcono pierwszą w Polsce kapliczkę świętego Jana Gwalberta. Inicjatorem powstania kapliczki i kultywowania pamięci o patronie ludzi lasu był leśnik i ówczesny przewodniczący Rady Naukowej OKL – profesor Jerzy Wiśniewski.