Zasoby leśne
Na terenie naszego nadleśnictwa przeważają siedliska borowe z dominacją sosny. Średni wiek lasów na naszym terenie to 62 lata, a przeciętna zasobność przekracza 280 m sześc./ha.
Nadleśnictwo Rytel zajmuje powierzchnię ponad 17,5 tys. ha i jest podzielone na dwa obręby: Klosnowo i Rytel, w skład których wchodzi 15 leśnictw. Średnia wielkość leśnictwa wynosi ok. 1 200 ha. Lesistość terenu położonego w zasięgu działania Nadleśnictwa Rytel (375 km kw.) wynosi 48,16% i jest zdecydowanie wyższa od średniej krajowej (29,6%). Lasy ochronne (m.in. wodochronne, glebochronne, lasy wokół miast) stanowią blisko 15% powierzchni lasów Nadleśnictwa Rytel. Na obszarze 55,26 ha znajdują się rezerwaty przyrody (Rezerwat Przyrody Małe Łowne w leśnictwie Kopernica oraz Rezerwat Przyrody Moczadło w leśnictwie Turowiec). Prawie 14 tys. ha (85% lasów) zajmują lasy gospodarcze.
Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna zwyczajna zajmująca przeszło 90% powierzchni leśnej. Wśród innych gatunków panujcych najliczniej występują drzewostanu z udziałem dębu, zajmujące 5% powierzchni, oraz buka (2,29%) i brzozy (1,32%).
W Nadleśnictwie Rytel dominują siedliska borowe i zajmują blisko 80% powierzchni leśnej. Wśród nich możemy wyróżnić bór mieszany świeży z udziałem 41,57%, bór świeży występujący na 37,78% powierzchni leśnej oraz siedliska borowe związane z większym uwilgotnieniem, tj. bór bagienny, bór mieszany wilgotny oraz bor mieszany bagienny, których łączny udział wynosi 0,29% i występują one na powierzchni 46,28 ha. Siedliska lasowe stanowią blisko 20%, z największym udziałem lasu mieszanego świeżego (17,46%). Bardzo nielicznie występują siedliska olsów (ols i ols jesionowy) a ich udział wynosi 0,41% powierzchni.
Skład gatunkowy upraw i młodników w I klasie wieku jest bardziej urozmaicony niż drzewostanów starszych, co związane jest z dostosowywaniem składu gatunkowego do potencjału siedlisk, szczególnie na powierzchniach odnawianych po klęsce wiatrołomów z 2017 roku.
Zapas drzewostanów Nadleśnictwa Rytel wg stanu na dzień 01.01.2020 r. oszacowany został na 2,645 mln m sześc., co w porównaniu z poprzednim okresem gospodarczym (2017-2019) stanowi spadek o blisko 1,795 mln m sześć. i jest bezpośrednio spowodowane wielkopowierzchniowymi uszkodzeniami i zniszczeniami drzewostanów w wyniku nawałnicy z sierpnia 2017 roku. Również z tego powodu obniżeniu uległ średni wiek drzewostanów i obecnie wynosi 59 lat (67 lat przed wystąpieniem klęski). Niszczycielska siła wiatru wpłynęła również na spadek przeciętnej zasobności na 1 ha powierzchni – wynosi ona obecnie 163 m sześc./ha (w obrębie Klosnowo 215 m sześc./ha, w obrębie Rytel 120 m sześc./ha), natomiast w poprzednim okresie gospodarczym wynosiła ona 275 m sześc./ha (w obrębie Klosnowo 246 m sześc./ha, w obrębie Rytel 300 m sześc./ha).
Najnowsze aktualności
Nowe rezerwaty przyrody w regionie – wielki krok w stronę ochrony cennych ekosystemów
Nowe rezerwaty przyrody w regionie – wielki krok w stronę ochrony cennych ekosystemów
Lasy Państwowe z okazji swojego jubileuszu podjęły inicjatywę 100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych. W rezultacie w mijającym tygodniu powiększyliśmy listę rezerwatów w regionie o kolejne 9, a będzie ich jeszcze więcej!
Ze strony leśników, którzy od lat zajmują się zasobami przyrodniczymi, wyszło wiele propozycji objęcia szczególną ochroną wyróżniających się elementów środowiska naturalnego. Propozycje te zostały dokładnie przeanalizowane, poddane opiniowaniu Regionalnych Rad Ochrony Przyrody. Kulminacją każdej ścieżki procedowania było powołanie przez dyrektora właściwej terytorialnej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. W mijającym tygodniu na terenie toruńskiej dyrekcji zostało powołane 9 nowych rezerwatów:
1. Torfowisko Jezierzba w Nadleśnictwie Woziwoda - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;
2. Torfowisko Mikołajskie w Nadleśnictwie Tuchola - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;
3. Torfowisko Okoniny w Nadleśnictwie Tuchola - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;
4. Torfowisko Rytki w Nadleśnictwie Woziwoda - torfowisko wraz z porastającymi je zespołami roślinnymi;
5. Uroczysko Kiełpinek w Nadleśnictwie Zamrzenica - zachowanie kompleksu ekosystemów leśnych i nieleśnych związanych z wodą, stanowiących siedlisko dla wielu cennych gatunków roślin oraz ostoję zwierząt;
6. Brzozowe Bagno w Nadleśnictwie Zamrzenica - zachowanie torfowiska wraz z okalającym je drzewostanem, z uwzględnieniem zachodzenia naturalnych procesów
7. Sarnówek w Nadleśnictwie Zamrzenica - zbiorowisko leśne, starodrzew złożony m.in. z sędziwych sosen, buków, dębów, lip oraz brzóz, podlegającego naturalnym procesom przemiany pokoleń
8. Jezioro Sosnówek w Nadleśnictwie Rytel - wyjątkowe jezioro wytopiskowe, lobeliowe, w bardzo dobrym stanie zachowania. Występują bardzo rzadkie: lobelia Dotmanna i poryblin jeziorny Isoëtes lacustris czy torfowiec ząbkowany.
9. Jezioro Żabionek w Nadleśnictwie Rytel - jezioro wytopiskowe otoczone borami z charakterystyczną roślinnością: nielicznie już lobelia jeziorna, grążel żółty.
Tym samym, powierzchnia objęta ochroną rezerwatową wzrosła o kolejne ok. 150 ha!
Nowo powstałe rezerwaty przyrody w regionie pełnią różnorodne funkcje ochronne. Torfowiska, odgrywają fundamentalną rolę w regulacji gospodarki wodnej, ale również są rezerwuarem dwutlenku węgla. Ich utrzymanie we właściwym nawodnieniu gwarantuje dalsze więzienie gazu cieplarnianego w pokładach torfu. W rezerwatach tych chronione są unikalne rośliny torfowiskowe, w tym wiele gatunków zagrożonych wyginięciem. Z kolei rezerwaty leśne i jeziorne są gwarantem przetrwania cennych przyrodniczo ekosystemów, z często unikatowym składem gatunkowym w ich biocenozie.
Dotychczas na terenie nadlesnictw RDLP w Toruniu było nieco ponad 100 rezerwatów przyrody, które łącznie zajmowały ponad 7 tys.ha. Zdecydowanie najliczniejsze to rezerwaty leśne i torfowiskowe, one równiez zajmują łącznie największą powierzchnię, ale na uwagę zasługują także rezerwaty krajobrazowe, których jest kilka, a które zajmują prawie 2,7 tys.ha.
Rezerwat przyrody, czyli co?
Rezerwaty przyrody to jedne z najważniejszych form ochrony środowiska w Polsce. Obejmują one obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, które wyróżniają się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub krajobrazowymi. To właśnie w tych miejscach chronione są unikalne ekosystemy, siedliska roślin, zwierząt, grzybów oraz elementy przyrody nieożywionej, takie jak wody, skały czy gleby. W Polsce rezerwaty przyrody stanowią jedną z 10 najwyższych form ochrony określonych w ustawie, a ich powołanie jest kluczowe dla zachowania bioróżnorodności i ochrony naturalnych zasobów.
Ochrona przyrody w rezerwatach – zasady i formy
Rezerwaty przyrody, w tym nowe obszary ustanowione w regionie, mogą być objęte różnymi formami ochrony. W zależności od celu ochrony, rezerwaty mogą być objęte ochroną:
- Ścisłą – gdzie zachodzą naturalne procesy przyrodnicze, a człowiek nie ingeruje w ekosystem.
- Czynną – w której podejmowane są działania mające na celu poprawę stanu zachowania obszaru, takie jak usuwanie gatunków inwazyjnych, odkrzaczanie torfowisk, czy też odsłanianie stanowisk światłożądnych roślin.
- Krajobrazową – pozwalającą na umiarkowane użytkowanie terenu, np. ekstensywny wypas zwierząt, wykaszanie łąk czy gospodarcze użytkowanie lasu.
Tego rodzaju działania ochronne są szczególnie istotne w przypadku rezerwatów torfowiskowych i leśnych, które wymagają stałego nadzoru, aby zapobiec degradacji cennych siedlisk. Dzięki takim środkom możliwe jest utrzymanie równowagi ekosystemów, co przyczynia się do ich długofalowej ochrony.
Znaczenie nowych rezerwatów dla regionu
Powołanie nowych rezerwatów w regionie to nie tylko sukces w zakresie ochrony przyrody, ale także krok w stronę zrównoważonego rozwoju i edukacji ekologicznej. Rezerwaty przyrody pełnią funkcję edukacyjną, pozwalając na realizację programów naukowych, które mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia procesów zachodzących w naturalnych ekosystemach. Stanowią one ważne elementy w ramach edukacji przyrodniczej i ochrony dziedzictwa naturalnego.
Powołanie nowych rezerwatów to także symboliczny gest na rzecz przyszłości, który przypomina o odpowiedzialności za stan środowiska i bioróżnorodności. Zwiększenie powierzchni chronionych terenów w regionie to inwestycja w ochronę unikalnych ekosystemów, które będą mogły przetrwać przez kolejne pokolenia.